مواسعه و مضایقه ، جلسه 70
خلاصه جلسه گذشته
کلام مرحوم صاحب جواهر در تفسیر آیه
احتمالات مرحوم صاحب جواهر در معنای «لذکری»
رد احتمال مد نظر قائلین به مضایقه در مورد آیه
جمع بندی
نکات حضرت استاد در پایان درس
مشکلات معیشتی مردم
استفاده از ماه رمضان
پاورقی
منابع
مواسعه و مضایقه ، جلسه 69
خلاصه جلسه گذشته
نظر استاد در معنای لام در آیه «اقم الصلاه لذکری»
بررسی روایات در تفسیر آیه «اقم الصلاه لذکری»
اشکالات شیخ انصاری به استدلال به روایت زراره در اثبات قول به مضایقه
اشکال اول: قضا شدن نماز پیامبر بر اثر خواب
اشکال دوم: تقدم اذان، اقامه و نافله بر قضای نماز صبح
اشکال سوم: تغییر مکان برای قضای نماز
اشکالات مرحوم حکیم بر استدلال به روایت زراره بر قول به مضایقه
اشکال اول: فوریت در قضای نماز و نقد نظر اهل مضایقه
اشکال دوم: نقد دیدگاه قید بودن «إذا ذکرها» برای وجوب
اشکال سوم: تفسیر «إذا ذکرها» به شرط فعلیت و تنجز
نظر حضرت استاد پیرامون استدلال به روایت زراره
پاورقی
منابع
مواسعه و مضایقه ، جلسه 68
خلاصه جلسه گذشته
تقریر استدلال به اصاله الاحتیاط
نقد استاد بر اشکالات مرحوم شیخ انصاری
نفی رابطه سببی و مسببی بین فوریت و ترتیب طبق مبنای شیخ انصاری
مخالفت مقتضای احتیاط با تقدیم فائته طبق نظر برخی فقها
دلیل دوم قول به مضایقه: اطلاق اوامر قضا
دلیل سوم بر مضایقه: ادله وجوب مبادرت به قضا
احتمالات در معنای آیه « أقم الصلاة لذکری »
تفسیر آیه در المیزان
کلام شیخ انصاری در نقد استدلال به آیه بر قول به مضایقه
پاورقی
منابع
مواسعه و مضایقه ، جلسه 67
خلاصه جلسه گذشته
بررسی بیشتر جریان قاعده «لاحرج» در جعل احکام اولیه
نظر حضرت استاد در مساله
حکومت قاعده «لاحرج» در فرض توسعه
بررسی جریان قاعده «لاحرج» در موضوعات حرجی
نقد حضرت استاد بر اشکال دوم شیخ انصاری
بیان صاحب جواهر در مویدات جریان قاعده «لاحرج»
جمع بندی ادله مطرح شده در اثبات قول به مواسعه
بررسی ادله قول به مضایقه
پاورقی
منابع
مواسعه و مضایقه ، جلسه 66
خلاصه جلسات گذشته
دلیل پنجم بر اثبات مواسعه: قاعده لا حرج
کلام صاحب جواهر در استدلال به قاعده لا حرج
مرحله اول: حرج عظیم
مرحله دوم: حرج کمتر اما ناسازگار با لطف الهی
مرحله سوم: مصلحت در عدم فوریت قضای نماز
کلام مرحوم شیخ در نقد «قاعده لا حرج» بر اثبات مواسعه
اشکال اول: عدم کثرت موارد در استفاده از قاعده لاحرج در کشف حکم کلی
اشکال دوم: منافات مواسعه با امتنانی بودن جریان «قاعده لاحرج»
بررسی اثبات مواسعه بوسیله «قاعده لاحرج» بضمیمه اجماع مرکب توسط شیخ انصاری
استدلال به نفی ترتیب بین فائته و حاضره در استدلال به «لاحرج»
نظر حضرت استاد در استدلال به «قاعده لاحرج» بر مواسعه
لحاظ مصلحت نوعیه در تشریع احکام
پاورقی
منابع
مواسعه و مضایقه ، جلسه 65
خلاصه جلسات گذشته
سیره متشرعه به عنوان دلیل حکم شرعی
تعریف سیره متشرعه دربیان حضرت استاد
شرایط اعتبار سیره در استنباط احکام
1. منشأ شرعی داشتن
2. عدم نشأت گیری از عقل و دلیل خاص
3. نفی احتمال تبانی، اشتباه و غفلت
4. در مرأی و منظر معصوم بودن
ملاک حجیت سیره متشرعه
چگونگی مواجهه فقها با سیره متشرعه
نظر حضرت استاد در مورد حجیت سیره متشرعه بر مواسعه
نظر حضرت استاد در مورد تحقق اجماع بر مواسعه
پاورقی
منابع
مواسعه و مضایقه ، جلسه 64
خلاصه جلسات گذشته
دلیل چهارم بر مواسعه: اجماع
1. اجماع منقول از جعفی
1-1. کلام صاحب جواهر
1-2. نقد مرحوم شیخ بر کلام صاحب جواهر
1-3. نظر استاد در خصوص اجماع جعفی
2. اجماع منقول از واسطی
2-1. بیان اجماع در کلام صاحب جواهر
2-2. نظر استاد در خصوص اجماع واسطی
3. اجماع بر مواسعه در المعتبر
3-1. نقد مرحوم شیخ بر اجماع
پاورقی
منابع
مواسعه و مضایقه ، جلسه 63
خلاصه جلسه گذشته
بیانات حضرت استاد در مورد وفات حضرت ابی طالب (علیه السلام) و عید مبعث
بیان ادله روش تفسیری قرآن به قرآن
«تفسیر به رای » و ظابطه آن
بررسی روایتی از عامه در شبهه به عصمت مطلقه
بررسی معنای لغوی «غین»
نظر حضرت استاد در تیین روایت
تبیین روایات روح القدس
پاورقی
منابع
مواسعه و مضایقه ، جلسه 62
خلاصه جلسه گذشته
بررسی آیات شریفه 97 و 98 سوره مبارکه مومنون
نظر علامه طباطبایی در تفسیر آیه
بیان روایتی در فهم مراد از «همزات الشیاطین»
تفسیر فخر رازی از وسوسه های شیطانی
نقد حضرت استاد بر تفسیر فخر رازی
پاورقی
منابع