Rəsuləllahın (sallallahu əleyhi və alih) Şəbaniyyə xütbəsi

Bismillahir-Rahmənir-Rahim

Rəsuləllahın (sallallahu əleyhi və alih) Şəbaniyyə xütbəsi

Şəban ayının son cümə günündə bəyan edildiyi üçün “Şəbaniyyə xütbəsi” adı ilə məşhur olan bu xütbədə İslam Peyğəmbəri (sallallahu əleyhi və alih) camaat üçün xütbə deyərək, mübarək Ramazan ayının fəzilət və dəyərləri haqda açıqlamalar verdi.

Həzrət Rəsuləllah (sallallahu əleyhi və alih) bu xütbədə müsəlmanları İlahi ziyafət ayının gəlişi münasibətilə bir sıra tövsiyələrə xüsusi diqqət yetirməyə, o cümlədən, ehtiyaclı insanların halına düzgün yanaşmağa, gözə, qulağa və dilə nəzarət etməyə, Quran oxumağa, Peyğəmbərə və Əhli-beytinə salavat göndərməyə, Qiyamət gününü xatırlamağa və s. dəvət etmişdir.

Şübhəsiz, əziz İslam Peyğəmbərinin (sallallahu əleyhi və alih) buyurduqları bu tövsiyələr Ramazan ayı boyunca qəlblərini kin-küdrətdən təmizləyib, ruh və nəfslərini günahdan saflaşdıranlar üçün bir İlahi iksirdir. Xütbədə qeyd olunan tövsiyələrə layiqincə əməl etmək, mömünlərin İlahi ziyafətə dəvət olunmasında böyük rol oynaya bilər.

Şəbaniyyə Xütbəsi

أیُّهَا النّاسُ، إنَّهُ قَد أقبَلَ إلَیکُم شَهرُ اللّه بِالبَرَکَةِ وَالرَّحمَةِ وَالمَغفِرَةِ، شَهرٌ هُوَ عِندَ اللّه أفضَلُ الشُّهورِ، وَأیّامُهُ أفضَلُ الأَیّامِ، ولَیالیهِ أفضَلُ اللَّیالی، وساعاتُهُ أفضَلُ السّاعاتِ

Ey insanlar, həqiqətən, Allahın rəhmət, bərəkət və məğfirət (mübarək Ramazan) ayı sizə üz tutmuşdur. Bu ay Allah yanında ən yaxşı ay, onun günləri ən yaxşı gün, gecələri ən yaxşı gecə və saatları ən yaxşı saatlardır.

وَ هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَی ضِیافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ کرَامَةِ اللَّهِ

O, Allahın ziyafətinə dəvət olunduğunuz və Allahın izzət əhlindən sayıldığınız aydır.

أَنْفَاسُکمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ وَ نَوْمُکمْ فِیهِ عِبَادَةٌ وَ عَمَلُکمْ فِیهِ مَقْبُولٌ وَ دُعَاؤُکمْ فِیهِ مُسْتَجَابٌ

Onda nəfəsləriniz təsbih (zikr), yuxunuz ibadət, dua və əməlləriniz qəbul olunar.

فَاسْأَلُوا اللَّهَ رَبَّکمْ بِنِیاتٍ صَادِقَةٍ وَ قُلُوبٍ طَاهِرَةٍ أَنْ یوَفِّقَکمْ لِصِیامِهِ وَ تِلَاوَةِ کتَابِهِ

Odur ki, Rəbbiniz olan Allaha səmimi niyyət və pak qəlblə dua edin ki, oruc tutmaqda və Onun Kitabını oxumaqda sizə uğur nəsib etsin.

فَإِنَّ الشَّقِی مَنْ حُرِمَ غُفْرَانَ اللَّهِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْعَظِیمِ

Həqiqətən, bədbəxt o kəsdir ki, bu böyük ayda Allahın bağışlanmasından məhrumdur.

وَ اذْکرُوا بِجُوعِکمْ وَ عَطَشِکمْ فِیهِ جُوعَ یوْمِ الْقِیامَةِ وَ عَطَشَهُ

Onda olan aclığınız və susuzluğunuzla Qiyamət gününün aclığını və susuzluğunu xatırlayın.

وَ وَقِّرُوا کبَارَکمْ وَ ارْحَمُوا صِغَارَکمْ وَ صِلُوا أَرْحَامَکمْ

Böyüklərinizə hörmət edin, kiçiklərinizə rəhm edin, qohumluq əlaqələrini qoruyun.

وَ احفَظُوا ألسِنَتَکم، وغَضّوا عَمّا لایحِلّ النَّظرُ إلیه أبصارَکم، و عمّا لایحلّ الإستِماعُ إلیه أسماعَکم

Dilinizi qoruyun, baxmaq haram olandan gözlərinizi çəkin, qulaq asmaq haram olandan isə qulaqlarınızı tutun.

وَ تَحَنَّنُوا عَلَى أَيْتَامِ النَّاسِ يُتَحَنَّنْ عَلَى أَيْتَامِکُمْ

Xalqın yetimlərinə qarşı mərhəmətli olun ki, sizin də yetimlərinizə mərhəmət  olunsun.

وَ تُوبُوا إِلَی اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِکمْ

Günahlarınıza görə Allaha tövbə edin.

وَ ارْفَعُوا إِلَیهِ أَیدِیکمْ بِالدُّعَاءِ فِی أَوْقَاتِ صَلَوَاتِکمْ 

Namaz qıldığınız vaxtlarda əllərinizi Ona tərəf qaldırın.

فَإِنَّهَا أَفْضَلُ السَّاعَاتِ یَنْظُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِیهَا بِالرَّحْمَةِ إِلَی عِبَادِهِ، یُجِیبُهُمْ إِذَا نَاجَوْهُ وَ یُلَبِّیهِمْ إِذَا نَادَوْهُ وَ یَسْتَجِیبُ لَهُمْ إِذَا دَعَوْهُ

Çünki namaz vaxtı saatların ən yaxşısıdır, o saatda Uca Allah bəndələrinə rəhmətlə baxır, Onunla munacat edənlərə cavab verir, Onu çağıranlara ləbbeyk deyir, dua etdikdə dualarını qəbul edir.

أَیهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکمْ فَفُكّوهَا بِاسْتِغْفَارِکمْ

Ey insanlar, nəfsləriniz əməlləriniz müqabilində girovdur, ona görə də onları bağışlanmaq diləməklə azad edin.

وَ ظُهُورُکمْ ثَقِیلَةٌ مِنْ أَوْزَارِکمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکمْ

Günahlarınız üzündən belinizin yükü ağırdır, odur ki, uzun səcdələrinizlə onu yüngülləşdirin.

وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی ذِکرُهُ أَقْسَمَ بِعِزَّتِهِ أَنْ لایعَذِّبَ الْمُصَلِّینَ وَ السَّاجِدِینَ وَ أَنْ لایرَوِّعَهُمْ بِالنَّارِ یوْمَ یقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِینَ

Bilin ki, Uca Allah Öz izzətinə and içmişdir ki, insanlar aləmlərin Rəbbinin hüzurunda duracaqları (Qiyamət) gün  namaz qılanları və səcdə edənləri əzab etməyəcək və onları odla qorxutmayacaq.

 أَیهَا النَّاسُ مَنْ فَطَّرَ مِنْکمْ صَائِماً مُؤْمِناً فِی هَذَا الشَّهْرِ کانَ لَهُ بِذَلِک عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِتْقُ رَقَبَةٍ وَ مَغْفِرَةٌ لِمَا مَضَی مِنْ ذُنُوبِهِ

Ey insanlar, sizlərdən hər kim bu ayda oruc tutan bir möminə yemək versə, bu əməl ilə Allah yanında bir qulu azad etmək savabına və keçmiş günahlarının bağışlanmasına nail olar.

فَقِیلَ لَهُ یا رَسُولَ اللَّهِ لَیسَ کلُّنَا یقْدِرُ عَلَی ذَلِک فَقَالَ(ص) اِتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشَرْبَةٍ مِنْ مَاءٍ

Ona dedilər: “Ey Allahın Rəsulu, buna bizim hamımızın gücü çatmaz” , Həzrət buyurdu: “Yarım xurma ilə də olsa, bir içim su ilə də olsa, özünüzü Cəhənnəmin odundan qoruyun.

أَیهَا النَّاسُ مَنْ حَسَّنَ مِنْکمْ فِی هَذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ کانَ لَهُ جَوَازاً عَلَی الصِّرَاطِ یوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ

Ey insanlar, sizlərdən kim bu ayda əxlaqını islah etsə, ayaqların sürüşəcəyi (Qiyamət) gün Sirat üzərindən keçməsinə icazə veriləcəkdir.

وَ مَنْ خَفَّفَ فِی هَذَا الشَّهْرِ عَمَّا مَلَکتْ یمِینُهُ خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیهِ حِسَابَهُ

Kim bu ayda əlinin  altında olanların yükünü yüngülləşdirsə, Allah da onun hesabını yüngülləşdirər.

وَ مَنْ کفَّ فِیهِ شَرَّهُ کفف [کفَ] اللَّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ یوْمَ یلْقَاهُ

Kim bu ayda öz şərindən (başqalarına pislik etməkdən) çəkinsə, Allah onunla qarşılaşacağı gün Öz qəzəbini ondan dəf edər.

وَ مَنْ أَکرَمَ فِیهِ یتِیماً أَکرَمَهُ اللَّهُ یوْمَ یلْقَاهُ

Kim onda bir yetimə hörmət etsə, Allah onunla görüşəcəyi gün onu ehtiram edər.

وَ مَنْ وَصَلَ فِیهِ رَحِمَهُ وَصَلَهُ اللَّهُ بِرَحْمَتِهِ یوْمَ یلْقَاهُ وَ مَنْ قَطَعَ فِیهِ رَحِمَهُ قَطَعَ اللَّهُ عَنْهُ رَحْمَتَهُ یوْمَ یلْقَاهُ

Kim bu ayda qohumluq əlaqəsini yaxşılaşdırsa (siləi-rəhim etsə), Allah onunla qarşılaşacağı gün ona Öz mərhəmətini göstərər və kim bu ayda qohumluq əlaqələrini kəssə, Allah onunla qarşılaşacağı gün mərhəmətini ondan kəsər.

وَ مَنْ تَطَوَّعَ فِیهِ بِصَلَاةٍ کتَبَ اللَّهُ لَهُ بَرَاءَةً مِنَ النَّارِ وَ مَنْ أَدَّی فِیهِ فَرْضاً کانَ لَهُ ثَوَابُ مَنْ أَدَّی سَبْعِینَ فَرِیضَةً فِیمَا سِوَاهُ مِنَ الشُّهُورِ

Hər kim bu ayda müstəhəb namaz qılarsa, Allah ona cəhənnəm odundan azad olmağı yazar və hər kim vacib namaz qılarsa, başqa aylarda yetmiş fərz namaz qılanın savabı vardır.

وَ مَنْ أَکثَرَ فِیهِ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَی ثَقَّلَ اللَّهُ مِیزَانَهُ یوْمَ تَخِفُّ الْمَوَازِینُ

Kim bu ayda mənə çox salavat göndərsə, Allah əməl mizanının yüngül olacağı gün onun saleh əməlini artırar.

وَ مَنْ تَلَا فِیهِ آیةً مِنَ الْقُرْآنِ کانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ فِی غَیرِهِ مِنَ الشُّهُورِ

Kim bu ayda Qurandan bir ayə oxuyarsa, Quranı başqa aylarda xətm edib tamamlayanın savabı qədər savab qazanar.

أَیهَا النَّاسُ إِنَّ أَبْوَابَ الْجِنَانِ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایغَلِّقَهَا عَلَیکمْ وَ أَبْوَابَ النِّیرَانِ مُغَلَّقَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایفَتِّحَهَا عَلَیکمْ

Ey insanlar, bu ayda Cənnətin qapıları açıqdır, ona görə də Rəbbinizdən istəyin ki, onları üzünüzə bağlamasın və cəhənnəm qapıları isə bağlıdır, ona görə Rəbbinizdən istəyin ki, onları üzünüzə aşmasın.

وَ الشَّیاطِینَ مَغْلُولَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّکمْ أَنْ لایسَلِّطَهَا عَلَیکمْ

Şeytanlar isə zəncirlənmişdir, ona görə də Rəbbinizdən istəyin ki, onları sizə qalib etməsin.

قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع) فَقُمْتُ فَقُلْتُ یا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ

Əmirəl-möminin (əleyhissəlam) buyurdu: Mən ayağa qalxdım və dedim: “Ey Allahın Rəsulu, bu ayda əməllərin ən xeyirlisi hansıdır?

فَقَالَ یا أَبَا الْحَسَنِ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ

Buyurdu: Ey Əbülhəsən, bu ayda əməllərin ən üstünü Uca Allahın haram və qadağa etdiklərindən çəkinməkdir.

ثمّ بَکَی، فَقلتُ: یا رسولَ اللهِ ما یَبکِیکَ؟

Sonra ağladı, mən dedim: Ey Allahın Rəsulu, səni ağladan nədir?

فَقَالَ یا عَلِی أَبْکی لِمَا یسْتَحَلُّ مِنْک فِی هَذَا الشَّهْرِ کأَنِّی بِک وَ أَنْتَ تُصَلِّی لِرَبِّک وَ قَدِ انْبَعَثَ أَشْقَی الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ شَقِیقُ عَاقِرِ نَاقَةِ ثَمُودَ فَضَرَبَک ضَرْبَةً عَلَی قَرْنِک فَخَضَبَ مِنْهَا لِحْیتَک

Dedi: “Ey Əli, bu ayda sənə ediləcək zülmlərə görə ağlayıram, elə bil səni Rəbbin üçün namaz qıldığın halda görürəm və insanların ən bədbəxti, Səmud qövmünün qısır dişi dəvəsini öldürən kəsin mislində biri qalxıb başına bir zərbə vurdu və saqqalın başının qanına bulandı.

قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع) فَقُلْتُ یا رَسُولَ اللَّهِ وَ ذَلِک فِی سَلَامَةٍ مِنْ دِینِی فَقَالَ فِی سَلَامَةٍ مِنْ دِینِک

Əmirəl-möminin (əleyhissəlam) dedi: “Ey Allahın Rəsulu, bu hadisə mənim dinə sadiq qaldığım haldamı baş verəcəkdir?” 

Peyğəmbər (sallallahu əleyhi və alih) buyurdu: “Bəli, dinə sadiq qaldığın halda olacaqdır.”

ثُمَّ قَالَ یا عَلِی مَنْ قَتَلَک فَقَدْ قَتَلَنِی وَ مَنْ أَبْغَضَک فَقَدْ أَبْغَضَنِی وَ مَنْ سَبَّک فَقَدْ سَبَّنِی لِأَنَّک مِنِّی کنَفْسِی رُوحُک مِنْ رُوحِی وَ طِینَتُک مِنْ طِینَتِی

Sonra buyurdu: Ey Əli, səni öldürən məni öldürmüşdür, səninlə düşmənlik edən mənimlə düşmənlik etmişdir, səni söyüb təhqir edən məni söyüb təhqir etmişdir, çünki sən mənim mislimsən, sənin ruhun mənim ruhumdan, sənin tinət və xilqətin mənim tinət və xilqətimdəndir.

إِنَّ اللَّهَ تَبَارَک وَ تَعَالَی خَلَقَنِی وَ إِیاک وَ اصْطَفَانِی وَ إِیاک وَ اخْتَارَنِی لِلنُّبُوَّةِ وَ اخْتَارَک لِلْإِمَامَةِ فَمَنْ أَنْکرَ إِمَامَتَک فَقَدْ أَنْکرَ نُبُوَّتِی

Həqiqətən, Allah Təala məni və səni yaratdı, məni və səni seçdi, məni peyğəmbərliyə seçdi və səni imamətə seçdi. Kim sənin imamətini inkar etsə, mənim peyğəmbərliyimi inkar etmişdir.

یا عَلِی أَنْتَ وَصِیی وَ أَبُو وُلْدِی وَ زَوْجُ ابْنَتِی وَ خَلِیفَتِی عَلَی أُمَّتِی فِی حَیاتِی وَ بَعْدَ مَوْتِی أَمْرُک أَمْرِی وَ نَهْیک نَهْیی

Ey Əli, sən mənim davamçım, övladlarımın atası, qızımın həyat yoldaşı və sağlığımda və ölümümdən sonra ümmətim üzərində canişinim, sənin əmrin mənim əmrimdir, etdiyin qadağa da mənim qadağanımdır.

أُقْسِمُ بِالَّذِی بَعَثَنِی بِالنُّبُوَّةِ وَ جَعَلَنِی خَیرَ الْبَرِیةِ إِنَّک لَحُجَّةُ اللَّهِ عَلَی خَلْقِهِ وَ أَمِینُهُ عَلَی سِرِّهِ وَ خَلِیفَتُهُ عَلَی عِبَادِه

Məni peyğəmbərliyə seçən və məxluqatın ən xeyirlisi edənə and olsun ki, sən Allahın yaratdıqlarına hüccət, Onun sirrinə əmin, bəndələri üzərinə canişinisən.